In de documentaire Before the Music Dies (2006) toont Andrew Shapter aan de hand van een muzikant de tekortkomingen van de muziekindustrie zoals deze bestond aan het begin van de eeuw. Teveel gericht op uiterlijk en kneedbaar succes hadden de mannen in pakken te weinig aandacht voor echte muzikanten als gitarist / singer-songwriter Doyle Bramhall II.
Kort samengevat is dat de boodschap van de documentaire.
Na het horen van Doyle's album Jellycream noemde Eric Clapton hem 'the real thing', een muzikant met een direct herkenbare, eigen stijl. Toch dumpten Geffen en RCA, Bramhalls platenmaatschappijen, hem na een lp. Of beter gezegd, Bramhall vroeg hen het contract te verbreken, murw van de druk om nu eindelijk eens een hit te te scoren.
Bramhall (1968) begon zijn carrière in de band Arc Angels, waar hij samen speelde met Charlie Sexton - die de laatste jaren een belangrijke rol speelt in Bob Dylans hopelijk nooit meer eindigende tournee.
Na een album hielden de Angels het in 1993 voor gezien. Aanleiding zou ruzie in de band zijn en de heroïneverslaving van Bramhall - misschien nog een reden waarom hij niet breder bekend is.
Bramhall begon vervolgens een solocarrière met het soort spierballenblues die - dacht ik - in Amerika populair is. Dat klinkt niet erg positief - niet helemaal mijn genre - maar zijn muziek heeft meer soul dan het vermoeiende verstand-op-nul-gescheur van gitaarwonder Joe Bonamassa.
Het geluid van Bramhalls albums - het naamloze uit 1996 en Jellycream (1999) - laat veel te wensen over - opgepoetst, veel midden. Het van Hendrix doortrokken Welcome uit 2001 klinkt beter, maar live zoals de fragmenten in Andrew Shapters documentaire laten horen is hij op zijn best: direct, rauw, levendig.
Shapter overtuigt. Je vraagt je werkelijk af waarom je niet eerder van deze muzikant hebt gehoord. Sliep je? Zeker wanneer je tijdens de aftiteling het funky What You Live For hoort, geschreven door Bramhall en samen met hem gezongen en gespeeld door Erykah Badu, ?uestlove & James Poyser (Roots) en Wendy Melvoin & Lisa Coleman (Prince). Funky beat, George Clinton dus Bernie Worrell-achtige synths, en veel wah-wah gitaarwerk. Een hit die het niet was.
Toch heeft de documentaire er niet voor gezorgd dat we Bramhalls naam kennen. Afgaand op zijn website lijkt alles tot stilstand te zijn gekomen. Een laatste nieuwsbericht meldt dat hij is gevraagd mee te spelen op I've Got My Own Hell to Raise van Bettye Lavette.
Een album uit 2005.
Lavettes comeback album staat in mijn kast, net als het recentere Low Country Blues van Gregg Allman waar Bramhall ook op mee speelt. Ik had hem dus best kunnen kennen.
Op YouTube is vrij veel te vinden dat zijn kwaliteiten als bandlid belicht. In video's waarin hij meespeelt met Clapton, Roger Waters en Gary Clark Jr. valt steeds zijn fraaie gitaarspel en goede stem op.
Zijn Facebook-pagina vertelt meer. Bramhall toert solo maar is vooral onderdeel van de Experience Hendrix Tour. Een groots opgezette tournee van muzikanten - Buddy Guy, Billy Cox, Rich Robinson - die eer bewijzen aan de god der gitaargoden. Afgaand op de foto's is het niet alleen Jimi's muziek die Bramhall heeft beïnvloed.
Geheel buiten de spotlights is hij niet gebleven. In de documentaire zien we Doyle nog nukkig maar gelukkig aan de gezinstafel met zijn dochtertjes India en Elle en vrouw Susannah Melvoin - zus van Wendy en ex van Prince. Een beetje zoeken leert je dat aan dat huiselijk geluk een eind is gekomen. In 2010 zou hij gevallen zijn voor de charmes van Sheryl Crow, en nu is Doyle vooral in beeld vanwege zijn romance met actrice Renee Zellwerger. Het zal niet de status zijn die Shapter hem gunde, maar mogelijk zet het af en toe iemand aan om naar zijn muziek te luisteren. Vooral door zijn gitaarspel zou hij iets bekender moeten zijn.
Update 14 januari
Het in 2009 uitgekomen live album Living in a Dream van Arc Angels is een killer voor fans van Pearl Jam of andere hard rockende bands. Een ZZ Top of Quo-fan zal toch met plezier naar Shape I'm In luisteren.