Tien jaar geleden zorgde het Franse radiostation FIP er op werkdagen voor dat ik op tijd wakker werd. Niet al te drukke maar ook geen suffe muziek. Een vriendelijke, licht sensuele stem die af en toe tussen de liedjes door vertelde dat het in Parijs 8 graden was maar in Marseille 16 graden met een zonnetje. Een nummer op een ochtend begin oktober zorgde ervoor dat ik wat sneller mijn bed uitkwam.
Een bluesritme, ijle trompettoon en wat pianoaccenten. Onmiskenbaar Chet Baker, dat hoorde ik wel, maar welk nummer? Ik stond meteen op, liep naar mijn pc en zocht en vond op fip.fr de playlist van die ochtend.
Naast Chet op trompet, spelen Jimmy Bond op bas, Peter Littman op drums en Dick Twardzik op piano.
‘Sad Walk’ is een compositie van Bob Zieff. Pianist Dick Twardzik kende Zieff uit Boston en was degene die zijn nummers onder de aandacht van Baker had gebracht. Baker had grote bewondering voor het werk van Zieff. In zijn zeer informatieve biografie Chet Baker. Herinneringen aan een lyrisch trompettist (2007), haalt Jeroen de Valk een mooie quote aan van de trompettist over Zieff:
‘Hij schrijft muziek die zo vooruitstrevend is dat niemand het wil kopen. Die muziek gaat mij aan het hart. Soms volg ik een muzikaal idee dat mij naar een bepaald punt lijkt te brengen. Maar opeens bevind ik mij op een totaal andere plaats, terwijl het resultaat toch logisch klinkt.’
Volgens Baker zouden de frisse en originele composities veel luisteraars bevallen. In een onderhoudend artikel legt musicoloog Jack Chambers uit dat Chets opname niet zorgde voor Zieffs doorbraak.
Terug naar Twardzik. Op een Europese tour in 1955 speelt de band eerst in het Amsterdamse Concertgebouw - zaterdag 17 september - en een dag later in de Scheveningse Kurzaal. De in die tijd geduchte jazzcriticus Michiel de Ruyter had wat moeite met het spel van de pianist. In het Parool schreef hij in een recensie van het Amsterdamse optreden:
Kan niet anders dan een oorspronkelijk geluid zijn geweest.
Bij het concert in Amsterdam waren twee Nederlandse fotografen aanwezig.
Ed van der Elsken richtte zijn aandacht op de pianist.
Het is een bijzondere foto omdat er niet veel foto’s van de pianist beschikbaar zijn. Bernlef schrijft in Jazzverhalen in het verhaal ‘Een moment uit duizenden’ over een van de foto’s die Van der Elsken maakte en zijn (gebrek aan) herinnering aan dit optreden.
Ook Eddy Posthuma de Boer was aanwezig. Hij maakte onder andere deze foto van het optreden.
Na de twee Nederlandse concerten reisde de band door naar Duitsland, Zwitserland, België en Frankrijk. Op 11 en 14 oktober nemen ze negen nummers op in Parijs, acht nummers van Zieff en een van Twardzik. Op 21 oktober was er nog een sessie gepland, maar daar kwam de pianist niet opdagen. Hij werd dood aangetroffen in zijn kamer in Hôtel de la Madeleine, overleden als gevolg van een overdosis heroïne, 24 jaar oud.
Twardzik werd geboren in 1931. Hij was al vroeg bezeten van muziek, jazz maar ook klassiek. In een serie die Jez Nelson voor BBC Radio 3 maakte, vertelt Bob Zieff dat Dick als veertienjarige met zijn vader naar een jazzclub komt waar op zondagmiddag jazz-sessies worden gehouden. Toeschouwers zijn onder de indruk van de afwijkende manier waarop hij nummers van Bud Powell en Tadd Dameron speelt. Hij breekt door in 1952 wanneer hij op een avond moet invallen in de Hi-Hat club in Boston en opeens samen met Charles Mingus en Roy Haynes, Charlie Parker moet begeleiden. Na een geslaagde avond mag hij de hele week meespelen. Dit zorgt er weer voor dat hij wordt gevraagd om met Chet Baker te spelen, en de rest is geschiedenis.
Chet Baker nam ‘Sad Walk’ vaker op, waaronder een veel langzamer versie uit 1985, met Philip Catherine op gitaar, en Jean-Louis Rassinfosse op bas voor het Nederlandse Criss Cross-label.
- Jazzflits plaatste in nummer 359 een zeer informatief artikel over Twardzik.
- In 1997 trad een Nederlandse groep jazzmuzikanten op onder de naam Twardzik.
- In 2007 verschijnt in de Jazz at the Concertgebouw-serie van het Nederlands Jazz Archief de complete registratie van de Nederlandse optredens.
)